Այսօրվա թեման է վաղ մանկական հեմանգիոման, որը բավականին տարածված է նորածինների շրջանում։ Այն կարող է շատ մտահոգիչ լինել երեխաների ընտանիքների համար: Հիշեցնենք, որ հեմանգիոման բարորակ անոթային ուռուցք է, որի պարագայում արյունատար անոթների աճը գերազանցում է նորման:
Պարզվել է, որ հեմանգիոմաների ժամանակին ախտորոշումը, գնահատումը և բուժումն ազդում են վերջնական կոսմետիկ տեսքի վրա: Որոշ հանգամանքներում հեմանգիոմաները կարող են էական ազդեցություն ունենալ հիվանդացության վրա (օր.՝ շնչուղիների, տեսողության և այլն) կամ կարող են մատնանշել հիմքում ընկած այլ հիվանդություններ:
Ստորև ներկայացված են Լոս-Անջելեսի մանկական հիվանդանոցի մանկական մաշկաբանության ստորաբաժանման ղեկավար բժիշկ Մինելլի Լուի մի քանի կարևոր խորհուրդներ, որոնք ներկայացվել են Լոս-Անջելեսի մանկական հիվանդանոցի կողմից 2021 թվականի մարտին անցկացված շարունակական բժշկական կրթության վերաբերյալ համաժողովում՝ «Հեմանգիոմաներ և մազանոթային անբավարարություն. երբ դիմել բժշկի» պրեզենտացիայի շրջանակներում:
Ամենակարևորը`
Բարձր ռիսկի հեմանգիոմաների դեպքում դիմեք բժշկի հնարավորինս շուտ (4-6 շաբաթական հասակում), քանի որ վաղ մանկական հեմանգիոմաները աճում են ավելի արագ, քան ենթադրվում էր: Շատ դեպքերում, նորածնի հեմանգիոմայի աճը տեղի է ունենում մինչև 3 ամսական տարիքում:
Բժշկին դիմելու ցուցումները ներառում են`
- Ֆունկցիոնալ խանգարում կամ նմանատիպ ռիսկի առկայություն (օրինակ՝ աչքերի, ականջների, քթի, բերանի, շնչառական տրակտի շուրջ):
- Խոց կամ դրա առաջացման ռիսկ (օրինակ՝ շրթունքներ, ծալքեր, բարուրիշրջան, սեգմենտար վնասվածքներ):
- Անդառնալի այլանդակման ռիսկ (դեմք, այլ բաց հատվածներ):
- Սինդրոմային դրսևորումներ կամ նման ռիսկի առկայություն:
- Սեգմենտային տեսակները PHACES սինդրոմի դեպքում`
-
- Posterior fossa – Հետին գանգափոսի անոմալիաներ
- Hemangioma – Հեմանգիոմա
- Arterial lesions – Զարկերակային վնասվածքներ
- Cardiac abnormalities or Coarctation of the aorta – Սրտի պաթոլագիաներ կամ աորտայի կոարկտացիա
- Eye or Endocrine abnormalities – Տեսողության կամ էնդոկրին խանգարումներ
- Sternum abnormalities – Կրծքավանդակի դեֆորմացիաներ
-
- Սեգմենտային տեսակները LUMBAR սինդրոմի դեպքում`
-
- Lower body hemangioma and other cutaneous defects – Մարմնի ստորին մասի հեմանգիոմա և մաշկի այլ արատներ
- Urogenital anomalies – Ուրոգենիտալ անոմալիաներ
- Myelopathy – Միելոպաթիա
- Bone deformities – Ոսկրածուծի դեֆորմացիաներ
- Anorectal malformations, Arterial anomalies – Անոռեկտալ շրջանի արատներ, զարկերակային անոմալիաներ
- Renal anomalies – Երիկամների զարգացման անոմալիաներ
PHACES համախտանիշ։ Աղբյուր՝ NIH
Անգամ դեմքի փոքր կենտրոնական վնասվածքները կարող են զգալի սոցիալական ազդեցություն ունենալ, ուստի անհրաժեշտ է դիմել բժշկի հնարավորինս շուտ: 3-4 տարեկան հասակում երեխաների մոտ կարելի է հետազոտել մնացորդային ազդեցությունների առկայությունը և անհրաժեշտության դեպքում բուժել լազերի կամ պլաստիկ վիրահատությունների միջոցով:
Մանդիբուլային շրջանում սեգմենտար մանկական հեմանգիոմաները կապված են շնչուղիների հեմանգիոմաների հետ: Ստորին ծնոտի շրջանում սեգմենտար տարածվածության դեպքում ցուցված էուղորդել երեխային ԼՕՌ-մասնագետի մոտ:
Մանդիբուլային շրջանում սեգմենտար
Աղբյուր՝ Connelly, Elizabeth Alvarez et al. “Segmental hemangioma of infancy complicated by life-threatening arterial bleed.” Pediatric dermatology vol. 26,4 (2009): 469-72. doi:10.1111/j.1525-1470.2009.00955.x
Հիվանդության բնորոշ ընթացքը
- Հեմանգիոման կարող է լինել բնածին (ծննդյան ժամանակկ արող են նկատվել կարմիր, նեղացած անոթ կամ կապտավուն/ կապտուկանման բծեր):
- Տարածման փուլը սկսվում է ծնվելուց հետո`
- Հաճախ 1-2 շաբաթական հասակում նկատվում է ուժեղ կարմրություն և հաստացում:
- Այնուհետ և նկատվում է արագ աճ՝ 80 տոկոս աճ 3 ամսվա ընթացքում:
- Հետագայում աճը դանդաղում է:
- Խորը հեմանգիոմաների դեպքում նկատվում է դանդաղ և երկարատև աճ:
- Ինվոլյուցիան տևում է տարիներ:
Կյանքի առաջին տարվա ընթացքում մանկական հեմանգիոմաների բուժումը կարող է ներառել
- Հիվանդության ընթացքին զգոն հետևելը։
- Վերքի խնամք (մուպիրոցինի քսուքի, մետրոնիդազոլգելի կամ վազելինի օգտագործում)։
- Բետա-պաշարիշներով թերապիա։ ( Բերանացի ընդունման պրոպրանոլոլը շատ արդյունավետ է։ Տեղային եղանակով թիմոլոլի օգտագործումը ամենաարդյունավետն է բարակ մակերեսային <1 մմ հաստություն ունեցող հեմանգիոմաների համար։)
- Հազվագյուտ դեպքերում ներօջախային կամ համակարգային ստերոիդների, վինկրիստինի կիրառում։
Հուսով եմ՝ նյութն օգտակար էր։
Հարգանքով՝
Էյալ Բեն-Այսիք, Բժիշկ, Մանկական հիվանդանոց, Լոս Անջելես