Այսօրվա տեղեկագիրը կշարունակի վիտամինների և հանքանյութերի պակասի կամ ավելցուկի վերաբերյալ մեր շարքը:
Եթե բաց եք թողել տեղեկագրի նախորդ թողարկումները, ահա նրանք
- Մաս 1: Վիտամին C և ցինկ
- Մաս 2: Վիտամին D և վիտամին A
- Մաս 3: երկաթի և պղնձի պակաս
Պատկերացրեք, որ այսօր ձեր կլինիկա են այցելում մի քանի երեխաներ, յուրաքանչյուրն իր ուրույն ախտանիշներով:
Վիտիլիգո հիվանդություն ունեցող 2 տարեկան երեխան գալիս է, քանի որ ծնողները մտահոգեն են, որ նա թույլ է և գունատ: Հետագայում երեխայի արյան ընդհանուր անալիզի արդյունքում նշվում է, որ ունի մակրոցիտիկ անեմիա:
4 տարեկան երեխան ունի կրկնվող խեյլիտ, գլոսիտ և մուկոզիտ (բերանի լորձաթաղանթի բորբոքում)։
Կարո՞ղ է արդյոք սննդակարգի լավ անամնեզը բացահայտել վիտամինների կամ հանքանյութերի հնարավոր պակասը որպես նրանց ախտանիշների պատճառ:
Վիտամին B12:
Վիտամին B12-ի աղբյուր են հանդիսանում մկանային և օրգանական միսը, ձուկը, ձուն, կաթը և պանիրը:
Այս վիտամինի պակասորդը կարող է ունենալ հետևյալ դրսևորումները՝ մեգալոբլաստիկ անեմիա, ծայրամասային նեյրոպաթիա, հետին կողմնային սյունի հիվանդություն, գլոսիտ, քաշի կորուստ և վիտիլիգո հիվանդություն:
Վիտամին B12-ի պակասորդի պատճառ կարող են հանդիսանալ կլանման խանգարումները, ներքին գործոնի բացակայությունը, որոշ դեղամիջոցների երկարատև օգտագործումը (օրինակ՝ մետֆորմին կամ պրոտոնային պոմպի ինհիբիտորներ) և անբավարար սնուցումը։
Այսպիսով, վիտամին B12 ի պակասորդի ռիսկային խմբերում կարող են լինել մարդիկ հետևալ ախտանիշներով՝ պերնիցիոզ անեմիա, ստամոքս-աղիքային խանգարումներ կամ ստամոքսի վիրահատություն ունեցած անձինք, բուսակերները, ովքեր շատ քիչ են օգտագործում կամ ընդհանրապես չեն օգտագործում կենդանական ծագման սնունդ և կաթնամթերք, ինչպես նաև վեգան կանանց նորածինները:
Վիտամին B12-ի անբավարարության բուժումը սովորաբար իրականացվում է միջմկանային կամ ենթամաշկային ներարկումով, քանի որ բերանացի ընդունման պարագայում կլանումը թույլ է: Չափաբաժինները տարբեր են՝ կախված տարիքից և էթիոլոգիայից։ Երեխաների վիտամին B12 անբավարարության բուժումը կարող է իրականացվել միջմկանային կամ ենթամաշկային ներարկումով, (քանի որ բերանացի ընդունման դեղամիջոցները վատ են ներծծվում): Երեխաների համար դեղաչափը կազմում է 100 մկգ/օրական 10-15 օր շարունակ, այնուհետև շաբաթական մեկ կամ երկու անգամ մի քանի ամիս շարունակ: Պերնիցիոզ անեմիայի բուժման դեպքում (նյարդաբանական խանգարումների ախտանիշներով) կպահանջվեն ավելի մեծ չափաբաժիններ:
Վիտամին B2 ռիբոֆլավին:
Վիտամին B2-ի աղբյուր են հանդիսանում ձուն, կաթը, լյարդը և այլ ներքին օրգաններ, միսը, ձուկը, կանաչ տերևավոր բանջարեղենը և ամբողջական կամ հարստացված հացահատիկները: Այս վիտամինի անբավարարությունը (նաև հայտնի է որպես արիբոֆլավինոզ) կարող է հանգեցնել այնպիսի ախտանշանների և նշանների, ինչպիսիք են մաշկային խնդիրներ, խեյլիտ, գլոսիտ, մուկոզիտ, ֆոտոֆոբիա և արցունքահոսություն, նազոլաբիալ սեբորեա և ալոպեցիա:
Ռիբոֆլավինի անբավարարության ռիսկային խմբերում կարող են լինել բուսակեր մարզիկները, հղի և կրծքով կերակրող կանայք, ովքեր քիչ են օգտագործում միս կամ կաթնամթերք (հետագայում նրանց նորածինները), մարդիկ, ովքեր վեգան են և կաթ չեն օգտագործում, ինչպես նաև նրանք, ովքեր ունեն ռիբոֆլավինի փոխադրիչի դեֆիցիտ։
Ռիբոֆլավինի անբավարարությունը կարող է բուժվել ռիբոֆլավինի բարձր չափաբաժիններով, մինչև ախտանիշները չվերանան: Սովորաբար, բուժումը կատարվում է դեղահաբերով, սակայն անհրաժեշտության դեպքում կարող է արվել նաև միջմկանային ներարկման միջոցով:
Բուժման նպատակով նշանակվում է բերանացի ընդունման B2, սովորաբար 2․5-10 մգ/օը։
Հուսով եմ՝ նյութն օգտակար էր:
Հարգանքով՝
Էյալ Բեն-Այսիք, Բժիշկ, Մանկական հիվանդանոց, Լոս Անջելես
